Zakres ćwiczeń terapeutycznych usprawniających motorykę dużą

Motoryka duża

Gimnastyka:

• „krążenia głowy;

• odwracanie z pleców na brzuch, z boku na bok;

• podskoki: jednonóż, obunóż;

• przewroty w przód i w tył;

• siedzenie z podparciem i bez podparcia;

• skłony w przód;

• skręty tułowia: w prawo, w lewo;

Ćwiczenia:

• równoważne – wchodzenie i schodzenie po schodach, stanie na jednej nodze;

• naprzemienne uderzanie o podłoże palcami i piętami;

• noszenie spiętrzonych przedmiotów;

• podnoszenie przedmiotów, zwijanie palcami ręcznika palcami stóp;

• bieg: swobodny; po wyznaczonej prostej ścieżce; po obwodzie koła, slalomem; na wprost jeden za drugim bez wyprzedzania, wężykiem z pokonywaniem i przekraczaniem przeszkód;

• chód: po wyznaczonym torze (prosta ścieżka, mostek, prosty tor przeszkód); energiczny, ciężki, lekki, łagodny, koci, gąsienniczy, we wspięciu (ruchy delikatne i dynamiczne); z omijaniem przeszkód (Uwaga kałuża!); do przodu, na boki, do tyłu (z asekuracją); po wyznaczonej linii, obok taśmy; po wąskim prostym lub krętym torze;

• wchodzenie na górkę, schodzenie z niej;

• chwytanie palcami stóp lekkich przedmiotów (stopa za stopą), próby utrzymania równowagi z rękami uniesionymi w bok; podrzucanie lekkich przedmiotów palcami stóp;

• czworakowanie: tyłem, ze zmianą kierunku, slalomem lub omijaniem przeszkód, po ławeczce lub pniu drzewa;

• naśladowanie zwierząt (Pokaż, jak kotek chodzi i jak się myje; Pokaż jak skacze żaba, Pokaż jak bocian chodzi po łące i łapie żaby);

• ćwiczenia kończyn górnych: krążenia, opadanie ramion, wymachy rąk, lekkie klaskanie, lekkie uderzanie dłońmi o podłogę, uda i kolana; dotykanie dłońmi różnych części ciała (także w powtarzającym się rytmie, np. głowa, brzuch, kolana, stopy); krążenia dłońmi; wystukiwanie rytmu bokiem dłoni, palcami;

• doskonalenie ogólnej motoryki i poczucia rytmu, likwidowanie niezborności ruchowej;

• gra w klasy;

• kształtowanie prawidłowej postawy ciała;

• krążenie, skłanianie głowy w różnych pozycjach;

• podnoszenie przedmiotów i układanie ich w wyznaczonym miejscu;

• podrzucanie piłki, woreczka, większej lub mniejszej zabawki;

• podskoki, przeskakiwanie przez linię narysowaną na podłodze, skakankę;

• pokonywanie trudniejszych torów przeszkód, wymagających koordynacji ruchów (bieg wężykiem, przenoszenie woreczka, przejście przez otwór, pokonanie dowolnie ustawionej przeszkody, np. przejście pod krzesłem);

• przekładanie dowolnego przyboru pod ugiętymi kolanami w trakcie leżenia na plecach;

• ruchy naprzemienne nóg podczas leżenia na plecach: w górę, w dół, w lewo, w prawo;

• toczenie piłki średniej wielkości;

• toczenie drewnianych pałeczek, kulek obiema stopami jednocześnie, naprzemiennie, do przodu, do tyłu, w prawo, w lewo;

• turlanie piłki do celu w chodzie i w biegu;

• ustawianie się w rzędzie (jedno dziecko za drugim), dwurzędzie (parami), szeregu (jedno obok drugiego);

• wyrabianie płynnych, szerokich i spokojnych ruchów ramienia i przedramienia;

• „Rób to co ja” – siadanie, wstawanie, klaskanie;

• zabawy z piłką: toczenie, podawanie, chwytanie, kopanie piłki;

• zabawy: „Jesteś drzewem”, „Jesteś bocianem” – stanie na jednej nodze, odpowiednia pozycja ramion (ramiona w bok).

Orientacja w schemacie własnego ciała i w przestrzeni:

• ćwiczenia orientacji w schemacie własnego ciała, np. „Pokaż mi prawą (lewą) rękę”, „Chwyć się prawą ręką za lewe kolano”;

• ćwiczenia orientacji całego ciała w przestrzeni np. klepanie dłońmi o kolana, kręcenie się wokół własnej osi, odpychanie się plecami, przeciskanie się przez tunel utworzony z rąk i nóg dorosłych;

• ćwiczenia ruchowe utrwalające nazwy poszczególnych części ciała

• chodzenie: po narysowanej kredą linii (ścieżce);  na wprost ze skręcaniem na dany sygnał w prawo i w lewo;

• dotykanie i nazywanie poszczególnych części swojego ciała;

• ilustrowanie gestem i mimiką podanych treści i czynności, zabawy naśladowcze;

• kształtowanie świadomości własnego ciała z wyodrębnianiem i nazywaniem ich elementów (nogi, stopy, głowa, szyja, ręce);

• odgadywanie czynności wyrażonych ruchem;

• oglądacie odbicia swojego ciała w lustrze;

• orientacja w schemacie ciała osoby stojącej naprzeciwko;

• prostowanie rąk przed siebie, za siebie, w bok, do góry, w dół;

• podporządkowanie czynności ruchowych kontroli wzrokowej;

• poruszanie wskazaną częścią ciała;

• rozpoznanie położenia określonego przedmiotu wobec siebie;

• rozróżnianie zmiany położenia w lustrzanym odbiciu;

• rozróżnianie prawej i lewej strony ciała;

• rysowanie oburącz w powietrzu ósemek;

• usprawnianie orientacji przestrzennej w oparciu o ćwiczenia graficzne oraz w zabawach tematycznych;

• zabawy orientacyjno-porządkowe;

• zabawy z przemieszczaniem się („Idę do przodu, do tłu”);

• zwracanie się do dziecka (wielokrotnie w ciągu dnia) z poleceniami: podaj prawą rękę, opuść głowę w dół, podnieś lewą nogę do góry.

Przemieszczanie się:

• chodzenie na palcach, na piętach.

• czołganie się pod niskimi przeszkodami; jazda na rowerze, deskorolce;

• wchodzenie po schodach i schodzenie z nich;

• pełzanie z przyborem; przechodzenie: przez tunel (schylanie, skakanie); po zwężonych lub podwyższonych powierzchniach (ławeczce, belce, skakance, pniu drzewa); przez przeszkody ustawione w różnych płaszczyznach i na różnej wysokości; przez obręcz;

• wspinanie się po drabinkach.

 źródło: R. Naprawa, A. Tanajewska, C. Mach, K. Szczepańska: „Dostosowanie wymagań edukacyjnych…” HARMONIA, Gdańsk 2017

zebrała Joanna Tracz